Refraktometre Nedir | Nerelerde Nasıl Kullanılır ?
Refraktometre, bir sıvının kırılma indeksini ölçen bir cihazdır. Bu ölçüm, sıvının içindeki çözünmüş maddelerin konsantrasyonunu belirlemede kullanılır.
Refraktometre Ne İşe Yarar ?
Işık bir sıvıya girdiğinde yön değiştirir ; buna kırılma denir. Refraktometreler ışığın yön değiştirme derecesini ölçer buna kırılma açısı denir. Bir refraktometre, kırılma açılarını alır ve bunları belirlenmiş olan kırılma indisi (nD) değerleriyle ilişkilendirir. Sıcaklık, kırılma indisi ölçümü üzerinde çok önemli bir etkiye sahiptir. Bu nedenle prizmanın sıcaklığı ve numunenin sıcaklığı yüksek hassasiyetle kontrol edilmelidir.Refraktometre, bir sıvının kırılma indeksini ölçen bir cihazdır. Bu ölçüm, sıvının içindeki çözünmüş maddelerin konsantrasyonunu belirlemede kullanılır.
Refraktometre , sulu çözeltilerin konsantrasyonlarını ölçmek için kullanılır. Prizmanın üzerine birkaç damla sıvıyı damlattıktan sonra refraktometreyi ışık kaynağına doğru tutup dürbünden yoğunluk miktarını okunur. Bu değerler bize sıvıların özellikleri hakkında bilgiler verir.
Kullanım Alanları ;
- Alkol endüstrisi: Şeker miktarını belirlemek için fermantasyon işleminden önce özgül ağırlığın ölçülmesi.
- Veterinerlik -Kandaki proteinlerin ölçümü, idrar ağırlığının ölçülmesi
- İçecekler -Sulu çözeltilerdeki şekerin ölçülmesi -Taşların kalitesinin belirlenmesi ve karakterize edilmesi
- Otomotiv Endüstrisi-Akünün Donma Noktasının Ölçülmesi Soğutma Sıvıları
- Akvaryum- Suyun tuzluluk seviyesinin ölçülmesi
Refraktometre Çeşitleri ;
-
Abbe Tipi Refraktometreler : Manuel ve Dijital çeşitleri bulunmaktadır. Abbe refraktometresinde iki prizmanın arasına kırılma indisi tayin edilecek madde sıvı film olarak yerleştirilir. Prizmalara gönderilen ışık ile kritik açıdan daha küçük açı ile gelen ışınların oluşturduğu aydınlık bölge ve kritik açıdan daha büyük açıyla gelen ışınların oluşturduğu karanlık bölge görülebilir. Refraktometredeki gösterge çizelgesindeki üstteki skaladan ağırlıkça % derişim (kuru madde), alttaki skaladan da kırılma indisi okunur.
- El Tipi Refraktometre : Pratik, kolay ve hızlı ölçüm olanağı sağlayan refraktometrelerdir. Bu cihazlar pratik , küçük hacimli ve hafif olmaları nedeniyle hem laboratuvarlarda hem de saha da sıklıkla kullanılan bir cihazdır.
-
Dijital Refraktometreler : El Tipi cihazlar gibi dijital cihazlarda basit ve kolay ölçüm yöntemiyle kullanım kolaylığı sağlayan, güvenilir ve yüksek hassasiyetli ölçümler için dizayn edilmiştir. Bu cihazlarda ölçüm sonuçlarının daha kolay görüntülenmesini sağlayan dijital gösterge ekranı bulunmaktadır.
Brix Nedir ?
Suda çözünen kuru madde oranına brix denilmektedir. Örneğin 100 gram ağırlıktaki 25°Bx değerine sahip bir çözeltide; 25 gram şeker bulunuyor anlamına gelmektedir. Başka bir deyişle 100 gram ağırlığı bulunan25°Bx' lik çözeltinin 25 gramı şeker, 75 gramı ise su olduğunu gösterir .
Refraktometre Satın Alınırken Nelere Dikkat Edilmeli ?
- Ölçümünü yapacağım numunenin özellikleri ,
Örneğin reçel-salça gibi yoğun şekerli ,tuzlu numune varsa 0-92 brix aralığı tercih edilmeli veya meyve suyu – kola -kesme,delme yağı gibi daha konsantrasyonları düşük numuneler var ise 0-32 brix refraktometre cihazları tercih edilebilir .
- Cihazın kullanım alanı (saha ,laboratuvar vb. )
- Refraktometrenin hassaslık derecesi,
Refraktometre Cihazlarına Örnekler
-Kahve Refraktometresi : Kahvedeki ekstraksiyon miktarlarını belirlemek ve kafein konsantrasyonunu ölçmek için bir kahve refraktometresi kullanılabilir. Uzmanlar geçmişte damla kahve için ideal ekstraksiyon verimini %18 ile %22 arasında bulmuşlardır . Ancak özel kahvenin kalitesi arttıkça bu rakamlar daha da yukarılara çekilebilir.
Kahve Refraktometresi için Tıklayınız
-Tuz Refraktometresi: Tuzlu sularda, tuz yoğunluğunu ölçmek için kullanılan refraktometredir. Balık üretim tesisleri, akvaryum, salamura vb. alanlarda bu refraktometre kullanılır.
Tuz Refraktometresi için Tıklayınız
-Süt Refraktometresi: Süt ve süt ürünlerinde katı madde miktarının ölçmeye yarayan refraktometredir. Süt refraktometresi 0-20 brix aralığındadır. Süt ne kadar kaliteli, sütün içinde su var mı yok mu? Belli olması için süt refraktometresi kullanılır.
Süt Refraktometre için Tıklayınız
-Antifriz ve Akü Sıvısı Ölçen Refraktometre: Antifriz refraktometresi ile etilen glikol, propilen glikol, akü sıvısı ve cam yıkama suyu donma değerlerini ölçebilirsiniz.
Antifriz Refraktometre için Tıklayınız
-Bal Refraktometresi: Bal kalitesini ölçmek için kullanılan bu refraktometreye bal refraktometresi denir. Baldaki katı madde miktarını ölçmek için kullanılır.
Bal Refraktometre için Tıklayınız